Gedrag paarden

Dat paarden vooral communiceren aan de hand van lichaamstaal is wel duidelijk, maar wat betekenen die verschillende signalen nu juist? Aan de hand van mijn blog probeer ik jullie te helpen je paard beter te begrijpen.

Het beste is om op de volledige houding en gezichtsuitdrukking van het paard te letten, maar aangezien het vaak heel moeilijk is om op alles tegelijk te letten, geef ik je alvast de belangrijkste aspecten mee. Vooral ogen, oren, mond en neusvleugels zijn belangrijke lichaamsdelen om op te letten. Zo zal het paard zijn oren naar voor houden indien hij aandachtig en blij is en zijn oren in de nek leggen bij ontevredenheid.

Pijn bij paarden is vaak af te lezen door het gedrag van het dier. Nochtans kunnen prooidieren, zoals paarden, hun pijn goed verbergen. De uitdrukkingen op het gezicht van het paard verklappen veel over hoe het paard zich voelt. Een gespannen paard heeft zijn oren stijf naar achteren gedraaid. De kauwspier, mond, kin en neusvleugels zijn continu gespannen. Er is spanning boven de ogen zichtbaar en de ogen zijn lichtjes toegenepen. Bij pijn zal het paard zijn ogen erg samengeknepen houden.

Een ontspannen paard houdt zijn hoofd laag, heeft zijn oren hangend naar voor, heeft geen spanning rond mond en ogen en er is geen oogwit zichtbaar. Bij een angstig paard zullen de ogen heel groot zijn en zal er oogwit zichtbaar zijn.

Paarden leven van nature in kleine hiërarchische groepen die rondtrekken en het merendeel van de tijd bezig zijn met grazen. Paarden zijn als prooidier zeer alert en zullen vluchten als eerste reactie op gevaar. Als grazers zijn paarden in rust met hun hoofd laag aan de grond. Vanaf het hoofd hoog de lucht in gaat, produceren ze adrenaline. Zo zal het paard dus zijn hoofd plotseling heffen bij een enge of spannende situatie en zijn hoofd naar beneden houden bij ontspanning. Naast zijn hoge houding van nek en hoofd kan het paard ook zijn staart omhoog heffen bij spanning. Bij spanning of irritatie kunnen ze ook onrustig beginnen zwaaien met hun staart.

In extreme gevallen kunnen paarden bij gevaar of ontevredenheid ook beginnen stampen of steigeren. Een paard zal vooraleer hij bijt, stampt of bokt altijd al veel signalen meegeven. Zo zal hij eerst een paar keer zijn oren naar achter leggen bij ontevredenheid. Daarna zal hij ook zijn tanden laten zien en als je na al deze signalen toch blijft volhouden, zal hij beginnen bijten. Het is dus belangrijk dat we bij de allereerste signalen al luisteren naar het paard en dit respecteren.